34 portretten van mensen die streden voor onze vrijheid, of leden in onvrijheid. Die hingen in aanloop naar Bevrijdingsdag 2021 boven de winkelstraten van Haarlem-Centrum. Heel kort, want door de stormachtige omstandigheden hebben we moeten besluiten de doeken een dag nadat ze zijn opgehangen, weer naar beneden te halen. Een deel van de doeken wordt de komende dagen tentoongesteld in winkelcentrum Schalkwijk.
Wie waren er in 2021 in de Corridor van de Vrijheid opgenomen? Het zijn verzetsmensen, gevallenen en overlevenden uit regio Kennemerland. Samen met NH Archief bracht Stichting Bevrijdingspop ze dit jaar opnieuw samen in de Corridor van de Vrijheid, met dit jaar diverse nieuwe namen. Bekende verzetsstrijders als Hannie Schaft, Corrie ten Boom en ‘bankier van het verzet’ Walraven van Hall maken natuurlijk deel uit van de corridor, anderen zijn misschien minder bekend bij het winkelend publiek. Maar allemaal verdienen ze het dat hun verhaal verteld en gedeeld wordt.
Dit zijn de namen uit de Corridor van de Vrijheid 2021:
Hannie Schaft
Het meisje met het rode haar. Kwam als 22-jarige bij het Haarlemse verzet.
Jan Bonekamp
Zat in een verzetsgroep met Hannie Schaft. Kwam om bij een verzetsactie.
Antoinette ‘Netty’ Offers
Koerier in het verzet. Leerde haar man Herman net na de bevrijding kennen op een bijeenkomst van samenwerkende verzetsgroepen.
Johan Limpers
Beeldend kunstenaar. Hielp onderduikers en vervalste persoonsbewijzen. Werd opgepakt en ter dood veroordeeld.
Freddie Oversteegen
Kwam als 15-jarige bij het verzet. “Ik ben geen held, mijn zus was geen held. Maar we deden wat we moesten doen.”
Philip Frank
Rabbijn in Haarlem en geestelijk leider van de Joodse gemeenschap in Noord-Holland. Opgepakt en gefusilleerd als represaillemaatregel.
Corrie ten Boom
Evangeliste. Zocht onderduikadressen voor vrouwen en kinderen. Bouwde in haar eigen huis een schuilplaats voor onderduikers.
Bernard IJzerdraat
Organiseerde een van de eerste verzetsgroepen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Verraden en gefusilleerd.
Truus Menger-Oversteegen
Ging met haar jongere zusje Freddie in het Haarlemse verzet. “Je jeugd krijg je nooit meer terug. Je kreeg een enorme ernst over je.”
Henricus Habraken
Directeur van een drukkerij. Opgepakt en gefusilleerd als represaillemaatregel. Zijn zwijgen heeft anderen gered.
Jeanne Marianne Roos
Werd ontslagen omdat ze Joods was, dook onder en kwam bij het verzet. Vervalste documenten en hielp als koerier. Ook bekend als ‘Marian Smeets’.
Johannes Hoogendoorn
Eigenaar van een drukkerij. Drukte illegale werken zoals aanplakbiljetten en het verzetsblad van de Communistische Partij.
Avika Taselaar
Haarlemse verzetsvrouw. Opgepakt en in kamp Vught terechtgekomen. Werd onverwachts vrijgelaten en zette haar verzetswerk voort.
Abraham Kanis
Eigenaar van een theater dat hem werd afgenomen vanwege zijn Joodse achtergrond. Moest onderduiken om de oorlog te overleven.
Jacoba van Tongeren
Oprichtster en leidster van een verzetsgroep. Hielp onderduikers en verdeelde voedselbonnen.
Harrij de Jong
Werd plots met zijn Joodse familie op de trein gezet en overleed in Auschwitz.
Helena Elisabeth ‘Lenie’ Goudeket
Veelbelovend Joodse kunstenares uit Heemstede. Dook onder maar werd na drie maanden verraden en gedeporteerd naar Sobibor.
Henk Drayer
Heeft 13 Joodse mensen in zijn huis een onderduikadres geboden.
Hanna Jacoba ‘Annie’ Averink
Coördineerde het communistische verzet in Haarlem.
John Redeke
Overleefde een Jappenkamp. “Vrijheid is voor mij: Niet meer te hoeven buigen voor de overheerser.”
Hendriek Breukelaar-Verburg
Leidde al vanaf eind 1940 haar eigen verzetsgroep. In haar huis hielp ze onderduikers, verspreidde ze illegale bladen en voedselbonnen.
Mari Andriessen
Beeldhouwer. Verstopte in zijn huis onderduikers en in zijn atelier zat een wapendepot voor het verzet.
Fokje Peper-Posma
Activiste en verzetsvrouw. Voor de oorlog betrokken bij de Internationale Arbeidershulp. Verloor tijdens de oorlog haar man en nog 27 familieleden.
Wim Meijer
Overleefde een Jappenkamp. “Mijn vader overleed door dwangarbeid. Ik heb jarenlang gezocht naar een vorm van houvast. Misschien is dat wel vrijheid: de eenvoudige dingen die je opneemt van je vader en moeder.”
Elsa Ortt
Sociaal werkster uit Haarlem. Hielp bij het wegsmokkelen van Joodse baby’s uit de Hollandse Schouwburg in Amsterdam.
Johannes Boogaard
Verborg honderden Joodse onderduikers op een boerderij in de Haarlemmermeer. Overleden in concentratiekamp Sachsenhausen.
Jacoba ‘Coby’ Klijzing
Leidster van de vrouwengroep van de Raad van Verzet in Haarlem. Zocht nieuwe meisjes en voerde opdrachten uit.
Pierre Jean Baptiste Ruys de Perez
Vlieger en verzetsman uit Bloemendaal. Tot driemaal toe werd hij opgepakt en bestraft. Uiteindelijk gefusilleerd in de duinen van zijn geboorteplaats.
‘Tante’ Maartje Mulder-Hofhuis
Verspreidde verzetsbladen, hielp met spionageactiviteiten en startte daarna haar eigen verzetsgroep.
Nicolaas Hoogewerf
Tuinman en huisknecht Huis te Vogelenzang. Op 64-jarige leeftijd getroffen door verdwaalde Duitse kogel.
Sophia van Leeuwen
Jonge dochter van een verzetscommandant. Verspreidde verzetsbladen en materieel.
Johannes van der Elst
Weigerde gegevens te geven van leerlingen en moest daarvoor zelf naar kamp Amersfoort.
Hendrika Verburg
Verspreidde door Haarlem bonkaarten en het illegale blad Trouw. Ontving in 1980 een verzetsherdenkingskruis.
Jan Overzet
Haarlemse politieman in het verzet. Hielp onder andere de familie Corrie ten Boom met het laten ontsnappen van onderduikers.
Henriëtte ‘Jetty’ Velu
Ambtenaar op het stadhuis van Haarlem. Vervalste persoonsbewijzen. Werd verraden en gevangengezet.
Walraven van Hall
Bankier van het verzet. Gaf ondersteuning aan verzet, onderduikers en hun gezinnen. Werd gefusilleerd bij de Jan Gijzenbrug.
Foto: Archie Backx