Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben vele dappere Nederlanders gestreden voor de vrijheid van ons land. Wij vinden vrijheid nu bijna gewoon. Het is echter niet zo dat iedereen binnen onze grenzen is opgegroeid met deze vrijheid. Er zijn vele vluchtelingen onze vrijheid komen opzoeken, omdat ze in gevaar waren. Wij spraken met de 22 jaar oude Jana, die gevlucht is uit Syrië en ons haar verhaal vertelde.
Hoe ben je gevlucht uit Syrië?
“We zijn met de auto naar Libanon gevlucht. Van Libanon zijn we met het vliegtuig naar Turkije gegaan. Van Turkije zijn we met een rubberbootje naar Griekenland gereisd. Ik dacht echt dat ik dood zou gaan.”
Kwam jouw familie met je mee?
“Alleen mijn vader. Mijn moeder, twee zusjes en mijn verloofde zijn nog steeds in Syrië. De plek waar we woonden, is nog steeds onder controle van het regime. Er zijn kleine groepen die met het leger moeten samenwerken en de burgers moeten beschermen, maar die stelen de huizen, auto’s van de burgers en kidnappen jonge vrouwen. Ik ben net afgestudeerd aan de universiteit en ik was in gevaar. Mijn vader was gevraagd om in het leger te gaan, dan zou hij mensen moeten doden en dat wilde hij niet. Wij geloven niet in het doden van mensen.”
Waarom ben je naar Nederland gegaan?
“Er zijn hier veel universiteiten en het is hier heel vredig. Iedereen hier is heel aardig en gastvrij. Na een paar dagen hadden we al vrienden en konden we bij hen eten. We voelden ons echt thuis.”
Heb je familie die in het leger moet vechten?
“Ik heb een paar neven die nu aan het vechten zijn, maar we weten niet meer zeker of dat tegen hun wil is. Hoe de oorlog is begonnen, is heel anders dan hoe het daar nu is. Het is alsof alle principes zijn veranderd. We weten niet meer helemaal wat er gaande is. Is het voor vrijheid, tegen Assad, over olie en gas of over macht? Het is gewoon een grote puinhoop.”
Wat vind je ervan dat er een groep mensen is, die het niet leuk vindt dat vluchtelingen in ons land komen?
“Ik kan het ze eigenlijk niet kwalijk nemen. We hebben het duidelijk heel slecht in Syrië, maar als ik nadenk over al deze mensen met verschillende achtergronden en geloven, zou ik misschien ook wel bang worden. Misschien, als de mensen de vluchtelingen zouden ontmoeten, zouden ze minder bang zijn en zien dat vluchtelingen ook gewoon mensen zijn, net zoals zijzelf.”
Is Nederland zoals je verwacht had?
“Nee, het is veel mooier en ik ben verrast door de mensen. Ze zijn ontzettend vriendelijk. Ik droomde er altijd van om naar Venetië te gaan, maar ik denk dat Nederland een gigantisch Venetië is. Overal heb je kanalen en kleine bootjes. Het is hier geweldig!”
Vind je dat Nederland een vrij land is? Er zijn natuurlijk wel veel regels.
“Ja, ik denk dat het een heel vrij land is. Er zijn natuurlijk regels, maar het is onmogelijk om een stabiel land te hebben zonder regels. Ik denk niet dat regels een land minder vrij maken.”
Waardeer je dingen meer na deze nare belevenis?
“Dat is precies wat ik heb geleerd van al deze ervaringen. Ik waardeer alle kleine dingen, zoals een lach, een knuffel of bij je moeder zijn. Soms moeten we dingen op een harde manier leren. Wanneer je op het punt bent gekomen dat je werkelijk denkt dat je leven zou eindigen, maar je nog een kans krijgt, oordeel je niet meer. Wat het ook is, ik accepteer, respecteer en waardeer het.”
Iedereen kan ooit Nederlander worden, maar wanneer kun je jezelf een Nederlander noemen?
“Ik denk dat ik een Nederlander ben, wanneer ik iets goeds heb gedaan voor de samenleving hier. Door bijvoorbeeld te werken en positieve dingen te doen.”
Wil je dat mensen jouw verhaal horen?
“Natuurlijk wil ik dat mensen mijn situatie kunnen begrijpen. Er is een grote groep mensen uit Syrië die dit helemaal niet wilde, maar wel heel veel kwijt zijn geraakt. Alle jongens en meisjes uit Syrië proberen een positief beeld te geven, om te laten zien dat ze geen barbaren zijn die jullie land willen vernietigen.”
Hoe kunnen wij vluchtelingen zich thuis laten voelen?
“In Haarlem doen ze alles wat binnen hun vermogen ligt. Er is een groot aantal vrijwilligers dat gratis taalcursussen geeft, ze nemen de bewoners mee naar het voetbalveld en naar de kerk. Als mensen naar ons toe komen, is dat heel fijn, omdat ze je het gevoel geven dat je er toe doet, en dat je niet vergeten bent.”
Wanneer zal Syrië weer zoals vroeger zijn?
“Het is onmogelijk voor Syrië om terug te gaan naar hoe het was. De mensen die de Tweede Wereldoorlog meegemaakt hebben, hadden een regering die het land zou herstellen en het beter zou maken voor iedereen. In Syrië hebben we geen regering die voor de mensen en het land zal zorgen. Je kunt het vechten natuurlijk ook niet gewoon stoppen. Wanneer families kinderen hebben verloren, kun je ze niet vragen om gewoon te vergeten en vergeven. Het zal generaties duren om de wond bij de mensen te helen.”
Wat denk je dat de betekenis van het leven is en wat dacht je voordat je dit allemaal had meegemaakt?
“Voor de oorlog had ik grote plannen voor mijn leven. Ik wilde dingen bereiken, succesvol zijn en trots op mezelf kunnen zijn. Maar na deze zware periode is mijn betekenis van het leven veranderd in liefde en familie.”
Interview door Elyanna en RenskeÂ
Dit interview is het resultaat van het Levende getuigenissen-project van Bevrijdingspop. Op maandag 4 april 2016 ontmoetten leerlingen van het Rudolf Steiner College uit Haarlem mensen voor wie vrijheid niet vanzelfsprekend is. Omdat zij de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Omdat zij namens Nederland als veteraan hebben gestreden. Of omdat zij hier naartoe gevlucht zijn. Deze bijzondere ontmoetingen zijn door de leerlingen uitgewerkt tot interviews.
Fotografie boven het artikel: EGD Fotografie
